Stereotypy na temat kota

Biorąc do domu kota, oczekujemy, że będzie on do nas przywiązany. Rozumiem to doskonale, jednak zabieranie na przykład miesięcznego kociaka od matki, tylko dlatego, że uważamy, iż starszy już do nas się nie przywiąże, jest dla mnie przejawem braku poszanowania jego potrzeb emocjonalnych.

"Koty przywiązują się do nowego opiekuna tylko wtedy, gdy są bardzo małe"

Ponad rok temu Monika, Darek i dwuletnia Klara zamieszkali w nowym mieszkaniu. Niedługo po przeprowadzce Monika, zaganiając Psotkę do domu, spotkała na korytarzu sąsiadów z naprzeciwka - była to pani w wieku "babcinym" z dziewczynką troszkę starszą od Klary.

Dziewczynka aż rwała się do Psotki, żeby pogłaskać.

-"Nie wolno" - skarciła babcia. - "Koty gryzą, drapią, są brudne!"

- "Ale moja Psocia nie drapie" - oponowała Klara.

Pani obrzuciła badawczym wzrokiem najpierw Klarę, a następnie Monikę, której brzuszek z drugiej połowy ciąży już był dobrze widoczny.

- "Pani ma dziecko? I kota? I jest pani w ciąży?" - zapytała przerażona babcia. - "Przecież koty, pani wie" - dodała scenicznym szeptem - "koty roznoszą tę straszną chorobę".

Monika nic nie odpowiedziała, bo czy miała się przyznać, że w mieszkaniu jest jeszcze 5 kotów? Zezłościła się tylko, bo wiedziała, jaką to straszną chorobę pani ma na myśli.

Toksoplazmoza. Rzeczywiście choroba straszna, zwłaszcza jeśli zarazi się nią kobieta w pierwszym trymestrze ciąży. Płód może zarazić się, jeśli matka przed ciążą nie zetknęła się z pierwotniakiem wywołującym chorobę, a zetknie się z nim w ciąży, kiedy odporność jest mniejsza. Dlatego warto zrobić sobie przed planowaną ciążą testy na obecność przeciwciał. Jeśli mamy przeciwciała, my i nasze dziecko jesteśmy bezpieczne.

Dorosły człowiek czy dziecko często przechodzą toksoplazmozę bezobjawowo, czasami może wystąpić biegunka lub powiększenie węzłów chłonnych, jednak zarażenie płodu może skutkować wadami rozwojowymi, upośledzeniem umysłowym, wadami wzroku. Dlatego warto przebadać się przed ciążą, by w przypadku, kiedy nie mamy przeciwciał, podjąć środki zapobiegawcze.

Środkiem zapobiegawczym nie jest pozbycie się kota! Żeby zarazić się pierwotniakiem toksoplazmozy od kota, należałoby zjeść jego zarażone odchody. Ewentualnie nie umyć rąk po sprzątaniu kuwety i je wylizać. Zdecydowanie większym zagrożeniem jest ziemia - w niej pierwotniaki toksoplazmozy czują się, jak w domu - dlatego wszelkie prace w ogródku i przesadzanie kwiatków należy zlecić komuś innemu lub wykonywać je w rękawiczkach, a potem dokładnie umyć ręce. Należy także dokładnie obierać, a najlepiej jeszcze polać wrzątkiem warzywa, które rosną w ziemi, a które spożywamy na surowo, np. marchewkę. Drugim źródłem zarażenia jest surowe mięso, jednak należy pamiętać, że już parominutowe obgotowanie w temperaturze 60?C lub jednodniowe przemrożenie zabija pierwotniaka. Więc może na czas ciąży zrezygnować z tatara? Kot także może się zaraz

ić jedząc surowe mięso, a zwłaszcza myszy. Warto jedna zaznaczyć, że w całym życiu zarażonego kota produkcja i wydalanie jaj pasożyta rozpoczyna się od 3 do 10 dni po zjedzeniu zakażonego mięsa i trwa zaledwie 10-14 dni. Dzieje się tak tylko raz i im starszy kot, tym większa pewność, że nasze zwierzę ma ten okres już za sobą.

Czy łatwo zarazić się toksoplazmozą? Wcale nie. Monika mówi, że w rodzinnym domu zawsze były koty, a ona należała do dzieci spędzających mnóstwo czasu w piaskownicy i nieraz próbowała, czy aby na pewno piaskowe babki są pyszne. Testy na toksoplazmozę wykonane pr

zed pierwszą ciążą wyszły jej ujemne. W jej "dorosłym" domu też są koty - urodziła dwójkę zdrowych dzieci. Ewelina od lat zajmująca się bezdomnymi kotami, prowadząca przytulisko, karmiąca, kastrująca podrzucane jej "bezdomniaki" nie mogła zrozumieć, w jaki sposób uchroniła się przed zarażeniem - testy na przeciwciała wyszły jej ujemne.

Zaprzyjaźniony ginekolog-położnik mówi: "Kochane panie, najpierw w waszym domu powinien znaleźć się kot, zobaczycie, że nie taki diabeł straszny, jak go pewien kiepski malarz namalował. A dopiero w drugiej kolejności dziecko. I nie słuchajcie rozhisteryzowanych babć, zachowajcie odrobinę zdrowego rozsądku i ostrożności. A przede wszystkim przed planowaną ciążą zróbcie testy. A podczas ciąży zachowujcie podstawowe zasady higieny. Agnieszka Łodzińska

Mit toksoplazmozy

Toxoplazmoza - czy nasze koty nam zagrażają?

Toxoplasma gondi to pasożyty powodujące chorobę u ludzi i zwierząt. Ich podstawowym nosicielem (jedynym, w organizmie którego mogą się rozmnażać) są kotowate, głównie domowe koty. T gondi może mieć wielu nosicieli pośrednich wśród zwierząt ciepłokrwistych oraz u człowieka. Mimo że zakażenie tym pasożytem jest bardzo powszechne, rzadko staje się ono przyczyną poważnej choroby u jakiegokolwiek gatunku.

Cykl życia

Koty z reguły zarażają się poprzez zjedzenie pasożyta znajdującego się w mięsie chronicznie zainfekowanego nosiciela (myszy, szczury). W procesie trawienia pasożyty zostają uwolnione w przewodzie pokarmowym. Następnie rozwijają się one w dwojaki sposób. Przedostają się przez ścianki jelit i mnożą się w organizmie. Jednocześnie rozmnażają się w jelitach i składają jaja, które są następnie wydalane z kałem. W momencie, gdy następuje reakcja odpornościowa zatrzymuje się produkcja jaj, zaś pasożyty w ciele przestają się szybko mnożyć i zmieniają się w organizmy wolno reprodukujące się. Zostają one zamknięte w cystach w różnych miejscach ciałą.
Koty, które nie były wcześniej zainfekowane, zaczynają produkować jaja pasożyta pomiędzy 3 a 10 dniem po zjedzeniu zakażonego mięsa. Jaja są produkowane przez następne 10-14 dni. Produkcja ta zostaje zatrzymana w momencie powstania reakcji immunologicznej w organizmie kota. W ciągu 1-5 dni w jaju tworzą się zakaźne sporozyty, które mogą przetrwać w środowisku ponad rok. Zanim ten proces nie zostanie zakończony jaja nie są zakaźne.
Nosiciele pośredni mogą zarazić się przez zjedzenie jaj ze sporozytami. Następnie, podobnie jak u kota organizmy przedostają się przez ścianki jelita i rozmnażają w organizmie. Rozmnażanie to zostaje zahamowane przez reakcję immunologiczną. Tworzą się cysty zawierające pasożyta, które pozostają w ciele zwierzęcia przez resztę jego życia. Pasożyty nie produkują jaj w przewodzie pokarmowym nosiciela pośredniego, jak to się dzieje u kota. Mięso z cystami zawierającymi pasożyta jest zakaźnie zarówno dla kota jak i dla innych potencjalnych nosicieli pośrednich, także dla człowieka. Tak więc ludzie mogą zakazić się zarówno poprzez zjedzenie jaj pasożyta jak i zakażonego mięsa.
Dodatkowym sposobem zarażenia się pasożytem jest zakażenie płodu poprzez łożysko. Dzieje się tak tylko wtedy, gdy nosiciel pośreni zostaje zakażony w czasie ciąży, ponieważ tylko forma pasożyta w stadium ostrego zakażenia (czyli przez dni przed wystąpieniem reakcji immunologicznej) jest w stanie przedostać się przez łożysko.

Epidemiologia

Badania wskazują, że występowanie T gondi u kotów wynosi ok. 20-60%. Głównym czynnikiem jest tu możliwość zjedzenia zakażonego mięsa, dlatego pasożyt ten występuje znacznie częściej u porzuconych i dzikich kotów, które mogą zjeść np. zakażonego gryzonia lub ptaka.
Natomiast badania wykazały mniej niż 1% produkcji jaj. Dzieje się tak dlatego, że zakażone koty nie produkują jaj pasożyta po przebyciu pierwszego etapu mnożenia się T gondi, po pierwszym zakażeniu.

Choroba wywołana pasożytem

Mimo tak częstego występowania pasożyta u kotów, bardzo rzadko wywołuje on chorobę. Występuje ona w wyniku niewystarczającej reakcji immunologicznej. Pojawia się najczęściej u kotów młodych, poniżej 2 lat. U starszych kotów może być związana z obniżeniem odporności związanym z zakażeniem białaczką lub Fiv. Objawami choroby są: brak apetytu, utrata wagi, ospałość, problemy gastrologiczne, neurologiczne.

Toxoplazmoza u ludzi

Mimo że badania wykazały występowanie tego pasożyta np. u 30% ludzie w Wielkiej Brytanii, zakażenie przebiega w przeważającej liczbie przypadków bezobjawowo. Lub może powodować lekkie objawy chorobowe. Bardziej niebezpieczne jest zakażenie się płodu przez łożysko. Może się tak zdarzyć tylko jeśli zakażeniu ulegnie kobieta w ciąży, której organizm nigdy przedtem nie zetknął się z pasożytem i jest ona tym samym nie odporna. W takim przypadku możliwość zakażenia płodu wynosi 40%, zaś możliwość wystąpienia u płodu choroby wynosi 10%.
Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazały, że posiadanie kota lub kontakt z kotami nie oznacza zwiększonego ryzyka zakażenia się tym pasożytem. Mimo że koty są podstawowymi żywicielami i tylko w ich organizmach pasożyt składa jaja, występuje on przeważnie u kotów dzikich i wolno żyjących a nie u domowych.
Badania przeprowadzone w krajach uprzemysłowionych wskazały również, że pasożyt występuje najczęściej u ludzi młodych, którzy lubią jeść niedosmażone lub niedogotowane mięso lub nie zachowują higieny związanej z przygotowywaniem mięsa. Spożycie zakażonego mięsa jest głównym źródłem zakażenia ludzi.

Aby uniknąć zakażenia:

• mięso gotuj dokładnie w temperaturze co najmniej 70 stopni C
• myj ręce, przybory i powierzchnie bardzo dokładnie po przygotowywaniu mięsa
• myj dokładnie warzywa
• używaj rękawic gumowych, gdy uprawiasz ogródek, gdzie chodzą koty
• opróżniaj kocią kuwetę codziennie, ostrożnie wyrzucaj używany żwirek i myj kuwetę gorącą wodą. Jeśli robi się to codziennie, nawet jeśli kot przechodzi ostrą fazę mnożenia się pasożyta i składania jaj, jaja nie będą groźne, gdyż potrzebują one co najmniej 1 dzień aby rozwinąć formę zakaźną. Nie stanie się to jeśli zanieczyszczony piasek z kuwety będzie wyrzucany codziennie.
• staraj się aby twoje koty nie polowały i nie karm ich surowym mięsem
• zabezpiecz piaskownice i miejsca zabaw dzieci aby koty się tam nie załatwiały

Wynika stąd, że zarażenie się dziecka w łonie matki od domowego kota może nastąpić tylko wtedy, gdy wystąpią naraz następujące czynniki:

• kobieta w ciąży nigdy wcześniej w swoim życiu nie zetknęła się z pasożytem T gondi
• domowy kot został zakaził się po raz pierwszy w swoim życiu poprzez zjedzenie szczura lub zakażonego surowego mięsa i przez ok. 2 tygodnie wydala z kałem jaja pasożyta
• kobieta w ciąży czyści gołymi rękami kuwetę, która stała brudna powyżej 1 dnia
• następnie, nie umywszy rąk, przygotowuje sobie jedzenie

Tekst jest streszczeniem, amerykańskich materiałów nt. tej choroby

Kryształy wytrącające się w moczu kota są najczęstszą przyczyną syndromu urlogogicznego u kota. Syndrom urologiczny jest chorobą, której nie można lekceważyć. W skutek SUK może dojść do zatkania cewki moczowej i w takim przypadku brak szybkiej interwencji lekarskiej może skończyć się dla kota tragicznie.

Wśród miłośników kotów panuje mylne przekonanie, że SUK związany jest z kastracją kocura. Tymczasem badania nie potwierdzają tego. Według badan SUK występuje niezależnie od płci i wieku. Czynnikami sprzyjającymi występowaniu syndromu urologicznego jest otyłość, brak ruchu i stres. Samce mają wąską cewkę moczową, dlatego też syndrom urologiczny jest dla nich szczególnie niebezpieczniej, gdyż może doprowadzić do zatkania cewki moczowej.

Dość częstą dolegliwością kotów jest SUK - syndrom urologiczny - czyli stan zapalny dolnych dróg moczowych.

W pęcherzu moczowym kota gromadzą się krystaliczne złogi, które utrudniają oddawanie moczu. 

Problemy z oddawaniem moczu u kota zdarzają się znacznie częściej u samców, gdyż mają one dłuższą i węższą cewkę moczową.

Zatkanie cewki moczowej przez kryształy jest bardzo niebezpieczne dla kota. Brak szybkiej pomocy lekarskiej może skończyć się tragicznie. Dlatego trzeba być uczulonym na zmiany w zachowaniu się kota.